Khi bạn nhảy vào thế giới của tiền điện tử, có thể đầu óc sẽ “xoay vòng” với hàng loạt các thuật ngữ và khái niệm phức tạp. APY và APR là hai từ viết tắt quen thuộc, nhưng bạn có thực sự hiểu được sự khác biệt giữa chúng? Nhiều người mới tham gia thị trường tiền ảo thường bị nhầm lẫn giữa hai khái niệm này, và điều đó có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận đầu tư của họ. Đừng lo lắng, chúng ta sẽ cùng nhau phân tích mọi thứ để bạn có cái nhìn rõ ràng hơn.
APY và APR là gì? Khái niệm cơ bản
APR là gì?
APR (Annual Percentage Rate) có thể hiểu đơn giản là lãi suất phần trăm hàng năm, nó cho bạn biết lãi suất mà bạn sẽ phải trả hoặc nhận trong một năm mà không tính đến lãi kép. APR thường được sử dụng trong các dịch vụ vay mượn, chẳng hạn như bạn vay tiền từ ngân hàng hoặc các nền tảng lending (cho vay) trong tiền điện tử.
Dễ hiểu hơn, giả sử bạn đi vay tiền với APR là 10%, điều đó có nghĩa là mỗi năm bạn sẽ phải trả thêm 10% số tiền vay.
APY là gì?
APY (Annual Percentage Yield) thì hơi khác một chút. Đây là lãi suất phần trăm hàng năm bao gồm lãi kép. Khi bạn đầu tư mà có thể tái đầu tư lãi nhận được, APY sẽ tính cả lãi kép theo thời gian, giúp bạn thấy được lợi nhuận thực tế trên vốn của mình sau một năm.
Hãy nghĩ về việc bạn gửi một khoản tiền vào kế hoạch tiết kiệm có lãi suất, và mỗi tháng bạn lại nhận được lãi suất cho khoản lãi đã nhận trước đó. Chính điều này giúp APY có phần cao hơn APR.
Ví dụ dễ hiểu về sự khác biệt giữa APR và APY
Với lãi suất APR 5%/năm, nếu bạn gửi 100 triệu đồng, sau một năm bạn sẽ có 105 triệu đồng. Tuy nhiên, với APY 5% tính cả lãi kép mỗi tháng, bạn sẽ không chỉ có đúng 105 triệu đồng mà thực tế sẽ nhận nhiều hơn một chút, khoảng 105,116 triệu đồng chẳng hạn (do tính lãi liên tục). Điều này tuy nhỏ nhưng khi số tiền và thời gian đầu tư tăng lên, sự khác biệt giữa APY và APR sẽ rõ ràng hơn.
Tóm lại: APR không bao gồm lãi kép, còn APY thì có. Nhờ lãi kép, APY thường cao hơn APR.
Sự khác biệt giữa APR và APY trong lãi suất
Làm thế nào APY và APR ảnh hưởng đến đầu tư tiền ảo?
Trong thị trường tiền ảo, APY và APR thường được sử dụng khi bạn tham gia vào các dự án DeFi (Decentralized Finance), nơi bạn có thể cho vay, staking, hoặc yield farming. Thế nhưng, nếu không hiểu sự khác biệt giữa APR và APY, bạn rất có thể sẽ hiểu nhầm về lợi nhuận thực sự mà mình thu được.
APR trong DeFi: Khi một dự án cung cấp lãi APR, về cơ bản họ không tính lãi kép. Điều đó có nghĩa là nếu bạn kiếm 10% APR, bạn sẽ nhận được đúng mức phần trăm đó mỗi năm. Dự án nào càng tính lãi theo chu kỳ dài (ví dụ hàng tháng hay hàng quý) thì số lãi bạn nhận được càng chính xác là APR.
APY trong DeFi: Nếu lãi suất được quảng cáo là APY, có nghĩa là lợi nhuận sẽ bao gồm cả tái đầu tư lãi suất, và lợi tức cuối cùng của bạn có thể cao hơn mức ban đầu bạn kỳ vọng. Vì vậy, mức lãi hàng ngày hoặc hàng tuần mà dự án tính toán sẽ được cộng dồn để tạo ra tổng mức lãi kếp lớn hơn dự kiến. APY cao thường xuất hiện trong các dự án yield farming hoặc staking, nơi bạn có thể kiếm lợi nhuận từ việc khóa tiền.
Cách tính APY và APR
Không cần phải lo lắng về việc thực hiện quá nhiều phép toán, vì nhiều nền tảng tài chính sẽ tính toán sẵn cho bạn. Nhưng nếu bạn tò mò, đây là công thức tính tương đối đơn giản:
Tính APR: Bạn chỉ cần biết lãi suất hàng năm, không có lãi kép. Ví dụ, nếu bạn kiếm được 10% APR, thì sau một năm, bạn sẽ kiếm thêm 10% tiền gốc.
Tính APY: Công thức tính APY là:
APY = (1 + r/n) ^ n - 1Trong đó:
rlà lãi suất hàng nămnlà số lần lãi kép được tính trong năm (tháng, tuần, ngày…)
Nếu lãi suất là 10% APR với lãi kép hàng tháng (12 lần trong năm), thì lãi suất APY sẽ là:
APY = (1 + 0.1/12) ^ 12 - 1 = 0.1047 hay 10.47%Điều này cho thấy APY luôn lớn hơn APR, nhờ sự tích lũy lãi kép.
Khi nào bạn nên quan tâm đến APR và APY?
Trong đầu tư tiền ảo:
APR phù hợp trong vay mượn: Nếu bạn lending hoặc borrowing trên các nền tảng DeFi, APR là chỉ số bạn cần chú ý hơn. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về lãi suất thuần bạn sẽ phải trả hoặc nhận mà không bị ảnh hưởng bởi lãi kép.
APY phù hợp khi staking hoặc yield farming: Khi bạn đặt cược (staking) hoặc tham gia các hoạt động tạo lợi nhuận, APY sẽ quan trọng hơn vì nó tính cả lãi suất kép, mang lại cho bạn cái nhìn chính xác hơn về lợi nhuận.
Lời khuyên:
- Nếu bạn thấy một tỷ lệ APY cao chót vót từ các dự án DeFi, đừng quá hí hửng mà đầu tư ngay. Hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ hai yếu tố quan trọng: lãi kép thực sự diễn ra như thế nào và rủi ro của dự án đó.
DeFi staking và yield farming với lãi suất APY cao
Rủi ro và cảnh giác khi đầu tư vào các dự án sử dụng APY/APR
Một điều rõ ràng mà bất cứ nhà đầu tư nào cũng cần lưu tâm: không có gì là đảm bảo 100% trong thế giới tiền điện tử. Các dự án có thể hứa hẹn lợi nhuận APY hoặc APR cao, nhưng bạn vẫn nên lo lắng về những rủi ro tiềm ẩn như:
Biến động giá cả: Giá của các loại tiền điện tử luôn dao động mạnh, có thể khiến lợi nhuận của bạn “bốc hơi” chỉ sau vài ngày hoặc thậm chí là vài giờ.
Rủi ro thanh khoản: Trong một số dự án DeFi nhỏ, bạn có thể gặp khó khăn khi bán hoặc rút tài sản, dẫn đến việc không tận dụng được lợi ích từ APY cao.
Rủi ro hợp đồng thông minh: Các nền tảng cung cấp DeFi thường dựa trên các hợp đồng thông minh, và nếu có lỗ hổng trong mã nguồn, bạn có thể mất toàn bộ số tiền đầu tư.
Vì vậy, luôn phải đề cao cảnh giác, nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đầu tư và đặt cược vào một dự án nào đó.
FAQ – Một số câu hỏi thường gặp về APY và APR
APY và APR có thể thay đổi không?
Cả APR và APY đều có thể thay đổi, đặc biệt trong thế giới DeFi, nơi mà lãi suất phụ thuộc vào cung cầu thị trường cùng với điều kiện tài chính của dự án.
Bắt đầu với APR hay APY thì tốt hơn?
Nếu bạn mới đầu tư, nên bắt đầu với APR để tránh những biến động liên quan đến lãi kép. Khi đã nắm rõ cơ chế hoạt động, bạn có thể thử nghiệm với APY để tối ưu hoá lợi nhuận.
APY càng cao có phải càng tốt?
Không hẳn. APY cao có thể mang lại nhiều lợi nhuận, nhưng cũng đồng nghĩa với rủi ro cao hơn. Hãy luôn nhìn vào tổng số tiền bạn phải đầu tư và các yếu tố khác như biến động giá, thanh khoản và uy tín của dự án.
Kết luận
Hiểu rõ APY và APR là bước đầu tiên để nắm bắt tốt hơn về thị trường tiền ảo và DeFi. Việc nắm chính xác các khái niệm này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư thông minh hơn, đồng thời biết cách kiểm soát rủi ro một cách hợp lý. Dù bạn chọn APR hay APY, hãy luôn cảnh giác và đảm bảo đã nghiên cứu kỹ trước khi đầu tư.
Hãy xem thử ngay các cơ hội staking hoặc yield farming trên nền tảng aerariumfi.com của chúng tôi, biết đâu bạn sẽ tìm thấy điều gì thú vị!
