Nếu bạn đã từng nghe đến “bán khống” trong thế giới tài chính truyền thống, thì bán khống (short selling) trong lĩnh vực tiền ảo không phải là một điều hoàn toàn xa lạ. Nhưng, khái niệm “bán khống là gì” có thể gây nhầm lẫn cho nhiều người, đặc biệt khi nó áp dụng trong thị trường tiền điện tử – một không gian đầy biến động và đôi khi khó đoán. Vậy “bán khống” là gì và làm sao để vận dụng chiến lược này để tạo ra lợi nhuận? Hãy cùng tìm hiểu.
Bán khống là gì trong thị trường tiền ảo?
Bán khống, hay “short selling,” là một chiến lược giao dịch cho phép nhà đầu tư kiếm lợi nhuận từ việc giá của một loại tài sản, trong trường hợp này là tiền điện tử, giảm. Thay vì mua tài sản và chờ nó tăng giá để kiếm lời, khi bán khống, bạn sẽ vay tài sản đó (như Bitcoin hoặc Ethereum) từ một sàn giao dịch, sau đó bán ra ngay khi giá còn cao. Nếu giá giảm đúng như dự đoán, bạn có thể mua lại tài sản đó với giá thấp hơn và trả lại cho sàn giao dịch, giữ phần chênh lệch làm lợi nhuận cho mình.
Ví dụ: Bạn dự đoán giá của Bitcoin sắp giảm từ 30.000 USD xuống 25.000 USD. Bạn sẽ vay 1 Bitcoin từ sàn giao dịch và bán ngay với mức giá 30.000 USD. Nếu dự đoán của bạn đúng, khi giá giảm xuống còn 25.000 USD, bạn mua lại 1 Bitcoin và trả lại sàn giao dịch. Kết quả? Bạn lãi 5.000 USD từ sự chênh lệch giá.
Cách thức hoạt động bán khống trong tiền ảo
Việc bán khống trong thị trường tiền ảo diễn ra qua một số bước cơ bản sau đây:
- Vay tài sản: Trước hết, bạn phải vay một số lượng tiền ảo trên sàn giao dịch hoặc từ các nền tảng DeFi cho phép giao dịch ký quỹ.
- Bán tài sản: Ngay sau khi vay, bạn sẽ bán số tiền ảo đó đi.
- Chờ giá giảm: Chờ đến khi giá tiền ảo giảm như dự đoán.
- Mua lại tài sản: Khi giá đã giảm đủ, bạn mua lại tài sản với giá thấp hơn.
- Thanh toán khoản vay: Hoàn trả tài sản đã vay cho sàn giao dịch, giữ phần chênh lệch giá làm lãi.
Điều cần lưu ý: Bán khống thể hiện một giao dịch ngược lại với chiến lược phổ biến là mua để đầu tư dài hạn. Do vậy, nó phù hợp với các điều kiện thị trường giảm giá và đòi hỏi nhà đầu tư phải có năng lực dự đoán tốt.
Ai nên bán khống tiền ảo?
Bán khống không dành cho tất cả mọi người. Đây là phương thức giao dịch khá phức tạp, yêu cầu khả năng đọc hiểu thị trường và chấp nhận rủi ro cao. Dưới đây là một số nhóm người có thể cân nhắc chiến lược này:
- Nhà giao dịch chuyên nghiệp: Bán khống có thể là một công cụ giúp các nhà giao dịch “pro” tận dụng cơ hội từ thị trường đang suy giảm.
- Nhà đầu tư ngắn hạn: Những người muốn kiếm lợi nhuận nhanh chóng từ các biến động giảm trong thời gian ngắn có thể hưởng lợi.
- Người dày dặn kinh nghiệm: Với kiến thức chuyên sâu và hiểu biết về sự vận động giá, các nhà đầu tư có kinh nghiệm có thể linh hoạt sử dụng chiến lược này.
Rủi ro khi bán khống
Bán khống, dù có vẻ hấp dẫn, nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn so với phương thức mua cổ điển.
- Rủi ro thua lỗ vô hạn: Nếu bạn đã bán khống một tài sản nhưng giá lại tăng thay vì giảm, số tiền bạn phải trả có thể tăng không giới hạn. Không giống như mua tài sản thông thường, khi giá tài sản có thể chỉ giảm về 0, giá tăng lại có thể không có điểm dừng.
- Biến động cao của tiền ảo: Thị trường tiền ảo nổi tiếng với sự biến động mạnh mẽ. Chỉ một tin tức tích cực cũng có thể khiến giá tăng vọt, biến dự đoán của bạn trở thành thất bại.
- Chi phí vay tài sản: Mỗi lần bán khống, bạn phải trả phí lãi suất cho việc vay tài sản từ sàn giao dịch. Khi thời gian giữ vị trí kéo dài, phí này có thể tạo ra một khoản chi phí đáng kể.
- Rủi ro thanh khoản: Một yếu tố cần lưu ý khác là tình trạng thị trường khan hiếm hoặc không đủ thanh khoản, điều này có thể khiến việc mua lại tài sản trở nên khó khăn và thua lỗ nhiều hơn so với dự kiến.
Lợi ích của bán khống tiền ảo
Mặc dù rủi ro có thể rất lớn, nhưng không thể phủ nhận một số lợi ích mà bán khống mang lại:
- Cơ hội kiếm lời trong thị trường giảm: Bán khống cho phép bạn kiếm tiền cả khi thị trường đi xuống, điều mà không phải phương thức truyền thống mua – nắm giữ có thể làm được.
- Tận dụng thông tin thị trường: Nếu bạn có khả năng phân tích thị trường tốt và nhạy bén với tin tức, bán khống có thể trở thành một công cụ giúp bạn tận dụng cơ hội từ sự suy thoái ngắn hạn.
- Dễ dàng tiếp cận qua giao dịch đòn bẩy: Nhiều sàn giao dịch tiền ảo cung cấp dịch vụ giao dịch đòn bẩy, giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận bán khống với số vốn nhỏ hơn.
Biến động lớn trong thị trường Bitcoin với giá dao động mạnh
Làm thế nào để bán khống trong thị trường tiền ảo?
Dưới đây là một số bước cơ bản để bắt đầu bán khống trong thị trường tiền ảo:
- Chọn sàn giao dịch: Lựa chọn một sàn giao dịch tiền điện tử uy tín có hỗ trợ giao dịch ký quỹ (margin trading) như Binance, FTX, hoặc Kraken.
- Kích hoạt tài khoản giao dịch ký quỹ: Hầu hết các sàn đều yêu cầu bạn kích hoạt tính năng giao dịch ký quỹ trước khi bắt đầu bán khống.
- Vay tiền ảo: Kích hoạt vay tài sản tiền ảo thông qua nền tảng và chuẩn bị để bán ra.
- Đặt lệnh bán khống: Khi cảm thấy giá đã đạt ngưỡng cao nhất có thể, hãy đặt lệnh bán khống.
- Quản lý rủi ro: Luôn luôn sử dụng công cụ phòng ngừa rủi ro như lệnh cắt lỗ để giảm thiểu các rủi ro không mong muốn.
Xu hướng bán khống trong tương lai
Thị trường tiền ảo vẫn còn mới mẻ, phát triển nhanh chóng và biến động mạnh, khiến chiến lược bán khống trở thành một công cụ hấp dẫn. Xu hướng này có thể sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai, đặc biệt khi các sản phẩm tài chính tiền điện tử ngày càng đa dạng.
Giới đầu tư bắt đầu nhìn nhận bán khống như một chiến lược để không chỉ kiếm lời mà còn phòng ngừa rủi ro trong các điều kiện thị trường đầy biến động. Tuy nhiên, như đã nói, việc bán khống tiền ảo không dành cho người thiếu kiên nhẫn hoặc thiếu kinh nghiệm.
Sàn giao dịch tiền điện tử với các tùy chọn đòn bẩy và bán khống dễ dàng
Câu hỏi thường gặp về bán khống
1. Bán khống có phải là bất hợp pháp không?
Bán khống không phải là bất hợp pháp. Tuy nhiên, các quy định về bán khống khác nhau ở mỗi quốc gia, vì vậy quan trọng là phải hiểu rõ quy định tại quốc gia của bạn.
2. Có cần nhiều vốn để bán khống không?
Không nhất thiết. Giao dịch ký quỹ cho phép bạn quản lý một vị trí lớn hơn số tiền bạn thực sự có, nghĩa là bạn không cần một số vốn quá khổng lồ để tham gia bán khống.
3. Bán khống có phải một phương thức đầu tư có rủi ro cao?
Đúng. Một trong những rủi ro lớn nhất của bán khống là khả năng thua lỗ vô hạn nếu giá tài sản tiếp tục tăng không kiểm soát.
4. Bán khống khác gì so với mua hợp đồng tương lai?
Bán khống và giao dịch hợp đồng tương lai đều cho phép đầu tư vào việc giá giảm. Tuy nhiên, hợp đồng tương lai là thỏa thuận giữa các bên về giao dịch tài sản trong tương lai với một mức giá cố định.
5. Có nên bán khống tiền ảo trong thị trường tăng giá không?
Không nên. Bán khống chỉ thực sự có lợi khi giá dự kiến giảm. Trong thị trường tăng giá, chiến lược này có thể mang rủi ro cao.
Kết luận
Bán khống là một chiến lược không phải “dành cho tất cả”, đòi hỏi sự hiểu biết, kinh nghiệm và khả năng kiểm soát rủi ro chặt chẽ. Đối với các nhà đầu tư tiền ảo chuyên nghiệp, nó có thể là một vũ khí lợi hại khi biết cách sử dụng. Nhưng hãy luôn nhớ rằng, đằng sau những cơ hội lớn là những rủi ro khổng lồ.
